سیر تکاملی تجارت الکترونیک

سیر تکاملی تجارت الکترونیک در این نوشتار مورد بحث قرار می‌گیرد. در بیست سال گذشته، تجارت الکترونیک به طور کامل خرده‌فروشی را دگرگون کرده‌است. این مدل از تجارت کم‌کم از یک مدل اساسا غیرموجود کسب و کار تبدیل به یک تهدید بالقوه برای بازارهای سنتی که می‌شناسیم شد.

جف بزوس نخستین بار فروش کتاب آنلاین آمازون را در  ۱۹۹۵ راه‌اندازی کرد و ما مصرف‌کنندگان دیگر هرگز گذشته را به‌یاد نیاوردیم. اطلاعاتی که فوریه‌ی گذشته از سوی وزارت بازرگانی ایالات متحده منتشر شد نشان می‌دهد امریکایی‌ها ۳۰۴.۹۱ میلیارد دلار فقط در سال ۲۰۱۴ خرید برخط داشته‌اند.

درحقیقت، تجارت الکترونیک فقط رشد سریع نداشته‌است، بلکه در طول زمان برای برآورده‌کردن هوی‌وهوس و نیازهای مصرف‌کننده‌ی امروزی، تکامل یافته و تغییر شکل داده‌است. سیر تکاملی تجارت الکترونیک در ابتدا نسبتا محدود بود. شما چیزی را که دوست داشتید می‌دید و آن را می‌خریدید. خیلی ساده! گزینه‌ای برای سفارشی ساختن یا تهیه‌کردن وجود نداشت. امروز، نه تنها می‌توانید کالایی را به دلخواه خودتان و به صورت برخط سفارش بدهید و آن را طبق سفارش تحویل بگیرید(مثلا نایک‌آی‌دی)، بلکه حتی می‌توانید آن را از ابتدا طراحی کنید- و آن را بدون کوچک‌ترین زحمتی بفروشید.

اهل طراحی و ساخت نیستید؟ بازاریابی کنید.

سایت‌هایی مانند اتسی و زازل به کاربران اجاره می‌دهند طرح‌های سفارشی را در یک بازار برخط آپلود‌کنند و از طریق کالاهایی که خودشان ساخته‌اند کسب سود کنند. سازندگان و هنرمندان حالا می‌توانند به راحتی و حتی در منزل یک کسب‌وکار موفق داشته باشند. اما اگر شما خیلی اهل هنر نباشید چه؟ اگر شما بیشتر کسب‌وکار گرا باشید تا اهلِ طراحی و در عین حال مشتاقِ بهرمندی از موفقیت‌های بالقوه‌ی یک بازار برخط باشید، تکلیف چیست؟

درحال‌حاضر، پلت‌فرم‌هایی در حال ظهور هستند که تمرکز را به جای ساخت محصول، روی بازاریابی آن می‌گذارند.

ویرال‌استایل که در اوت ۲۰۱۴ راه‌اندازی شده و در فلوریدا مستقر است، طیف وسیعی از ابزارها را به کاربران ارائه می‌دهد. با استفاده از این ابزارها کاربران می‌توانند به خرید و فروش”طرح‌های سفارشی ساخته شده با ابزار طراحی داخلِ این پلت‌فرم” بپردازند. بله یک جنبه‌ی طراحی نیز وجود دارد، اما تمرکز این شرکت بر خلاف رقبایش روی طراحی نیست؛ آن‌چه در مرحله‌ی بعد رخ می‌دهد مهم است.

با استفاده از پلت‌فرم این شرکت، فروشندگان می‌توانند عملکرد را مشاهده‌کنند و اطلاعاتی درباره‌ی منابع ارجاع کسب‌کنند- میزان درآمد کسب شده چقدر است و نرخ تبدیل چیست.

بنیان‌گذاران این شرکت، تامس بِل و برندون کانگلِتون، هنگام استفاده از سایت طراحی سفارشیِ تی‌اسپرینگ – یکی از رقبای ویرال‌استایل- این طرح را ایجاد‌کردند. این دو کارآفرین بین فوریه و می‌۲۰۱۴، فروشندگان برترِ تی‌اسپرینگ بودند، و تصمیم گرفتند کسب‌وکار خود را گسترده‌تر کنند و روی موفقیت خودشان سرمایه‌گذاری کنند. اما متوجه شدند که تی‌اسپرینگ صاحب تمام داده‌های خریداران‌اش است- و آنها هیچ‌گونه دسترسی به این داده‌ها ندارند.

بل می‌گوید: “ما شرکت را از روی ضرورت راه‌اندازی کردیم. ویرال‌استایل، بر خلاف رقبای‌مان، نیاز بازاریاب‌ها را برآورده می‌کند و برای آنها ساخته شده‌است. ما به کاربران‌مان کنترل کامل روی کمپین‌های فعال‌شان و داده‌های خریدار را می‌دهیم.”

یک میلیونر تیشرت‌ساز؟

اما در شرایطی که بسیاری از مصرف‌کنندگان هنوز هم قسمت اعظم پول خود را صرف خرید کالای مارک می‌کنند، کسب یک درآمد ثابت از طریق تجارت الکترونیک ممکن است؟

خالق آکادمی بازاریابی تی، پیتر جان جونیور، معتقد است که چنین چیزی ممکن است. سایت این کارآفرین کاملا به مردم عادی مثل من و شما برای کسب درآمدی قابل‌توجه از فروش تی‌شرت‌های سفارش اختصاص داده شده‌است. چان شما را وارد می‌کند به فرآیند بازاریابی خودش که در آن روی همه چیز، از کمپین رایانامه‌ای تا تبلیغات در فیس‌بوک سرمایه‌گذاری می‌کند. او طرح‌هایی را که می‌توانید به گروه‌های خاصی مثل طرفداران محیط زیست یا پیت‌بال بفروشید، معرفی می‌کند. وقتی تی‌شرت خود را طراحی‌کنید، می‌توانید کمپین خود را به طور خاص برای گروه مورد نظر هدف‌گیری کنید.

کار او باید رضایت‌بخش باشد. در آخرین ویدئو‌اش که در زمان نوشتن این مطلب منتشر شد، چان به بینندگان نشان می‌دهد سود خالص او در هفته ۴۵۰۰ دلار بوده‌است که این مبلغ تماما از فروش تی‌شرت‌های سفارشی به‌دست آمده‌است.

موقعیت برندها به این زودی‌ها تغییر نخواهد کرد اما به وضوح بازاری برای کالاهایی که مخصوص گروه‌های خاص طراحی شده‌اند یا کالاهایی که روی‌شان سرمایه‌گذاری جمعی صورت گرفته‌است، وجود دارد. به نظر می‌رسد تغییری رخ بدهد که در آن فروش برخط کالاهای سفارشی، نه یک گزینه‌ی بادوام برای درآمد افزوده بلکه یک منبع خوب بالقوه است. اگر شما هم مثل چان بی‌نهایت در این کار وارد باشید، در این صورت می‌توانید آن را به عنوان منبع اولیه‌ی زندگی ببینید. و خدا می‌داند! شاید نتیجه واقعا خارق‌العاده باشد.